„Nie ryzykujesz gdy znasz i szanujesz”. To hasło kampanii Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego mającej na celu zapobieganie wypadkom i chorobom zawodowym rolników związanych z produkcją zwierzęcą w gospodarstwach rolnych. W 2020 roku odnotowano w Polsce 1248 wypadków w kategorii „uderzenie, przygniecenie i pogryzienie przez zwierzęta”, to 361 mniej w porównaniu z 2019 rokiem. Pomimo spadku ilości wypadków w tej kategorii obsługa zwierząt gospodarskich nadal jest rodzajem pracy, w której występują zagrożenia wypadkiem. Wymaga ona od rolnika sprawności fizycznej, doświadczenia, znajomości zachowań zwierząt oraz zapewnienia im odpowiednich warunków sanitarnych i bytowych.
Zasady postępowania ze zwierzętami w gospodarstwie:
- Zapewniaj dostępność ciepłej i zimnej wody do mycia rąk oraz środków dezynfekcyjnych
- Stosuj odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej
- W razie potrzeby stosuj płyty przepędowe, poskromy oraz poganiacze zachowując ostrożność oraz bez szkody dla zwierząt.
- Dostosuj budynki, w których prowadzona jest hodowla zwierząt do profilu prowadzonej produkcji, tj. pomieszczenia z wydzielonymi korytarzami paszowymi, bez progów, z odpowiednim oświetleniem.
- Wydziel osobne pomieszczenie lub zagrodę, umożliwiające bezpieczne wykonanie zabiegów weterynaryjnych.
- Wydziel i oznacz miejsce dla osobników niebezpiecznych i chorych
- Oznacz nierówności nawierzchni podłoża, progów w otworach drzwiowych, na ciągach komunikacyjnych oraz niskich stropów.
- Dbaj o porządek w pomieszczeniach inwentarskich.
- Dokonuj okresowego czyszczenia i dezynfekcji oraz inne zabiegi przeciwdziałające np. zagrzybieniu ścian i sufitów.
- Utrzymuj odpowiednią temperaturę w pomieszczeniach.
- Zabezpiecz pokrywami lub rusztem studzienki oraz kanały odprowadzające ścieki, gnojówkę i gnojowicę.
- Stosuj posadzki lub maty antypoślizgowe w pomieszczeniach o dużej wilgotności, narażonych na wodę lub odchody zwierzęce np. halach udojowych.
- Stosuj bezpieczne podłączenia urządzeń elektrycznych.
- Stosuj tablice ostrzegawcze ogrodzeń elektrycznych.
- Zapewnij psom stróżującym duży kojec i wybieg, odpowiednią karmę, stały dostęp do wody oraz opiekę weterynaryjną.
Rolniku pamiętaj, że odpowiednie traktowanie zwierząt inwentarskich jest uregulowane prawnie. Powinno być również podyktowane względami etycznymi i praktycznymi. Zwierzęta poddane w mniejszym stopniu czynnikom stresogennym są zdrowsze i bardziej wydajne, a ich obsługa łatwiejsza i bezpieczniejsza. Zwierzęta hodowlane mogą być źródłem zagrożeń. Znajomość zachowań zwierząt oraz sposobów zaspokajania ich potrzeb bytowych ograniczają ryzyko niebezpiecznych zdarzeń i chorób.
Kierownik PT KRUS Trzebnica
Marek Rusak
Źródła:
- Broszura KRUS, „ Bezpieczna obsługa zwierząt gospodarskich”
- „Zasady ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym, Warszawa 2021
- Wypadki przy pracy i choroby zawodowe rolników oraz działania prewencyjne KRUS w 2020 roku.